Trung tâm điều khiển và giám sát hệ thống đèn chiếu sáng Hà Nội.
Thu gọn ứng biến bằng... bấm nút
Phó Giám đốc Xí nghiệp Quản lý điện chiếu sáng, Công ty TNHH MTV Chiếu sáng và Thiết bị đô thị (Hapulico) Lê Trung Kiên cho biết, hệ thống CSCC của Hà Nội đã có sự thay đổi hoàn toàn về chất. Trước đây, đèn đường được cài đặt mặc định bật sáng theo giờ; mọi sự cố đều chỉ được xác định, xử lý khi công nhân đi kiểm tra từng vị trí. “Với việc ứng dụng khoa học công nghệ vào vận hành, quản lý, Hà Nội đã có một hệ thống đèn chiếu sáng khác biệt hoàn toàn và hữu ích hơn hẳn” - ông Kiên khẳng định.
Hiện nay tất cả đèn CSCC tại 12 quận nội thành Hà Nội đều đã được trang bị bộ cảm biến nhận biết ánh sáng. Khi trời tối sớm hoặc ảnh hưởng của thời tiết, bộ cảm biến sẽ truyền tín hiệu về Trung tâm điều khiển của Hapulico.
Tại đây, nhân viên trực chỉ cần bấm nút, đèn đường sẽ được thắp sáng ngay lập tức, đảm bảo cho người dân tham gia giao thông an toàn. Khi một bóng đèn hỏng hoặc một sợi dây đứt, thông tin cũng được truyền tới Trung tâm quản lý để sửa chữa, thay thế kịp thời. Đội trưởng Đội điều khiển chiếu sáng, Hapulico Nguyễn Chí Định cho biết, trước đây công ty phải cần đến 300 công nhân quản lý từng cụm đèn CSCC. Nay phần việc được thu gọn vào trong tay 12 cán bộ, nhân viên trực điều hành tại Trung tâm.
“Thao tác bật tắt đèn, thu thập thông tin, phân loại sự cố trong quá trình vận hành, quản lý đèn được thực hiện tất cả trên hệ thống điều khiển thông minh. Chỉ việc sửa chữa và bảo vệ thiết bị vẫn do con người đảm nhận” - anh Định cho hay.
Ông Lê Trung Kiên chia sẻ, từ năm 2012 các trạm đèn chiếu sáng đã bắt đầu được chuyển phương thức truyền thông sang công nghệ GSM -GPRS. Đến nay, toàn bộ 1.005 tủ điều khiển với trên 1.400 trạm đèn chiếu sáng đường phố do Hapulico quản lý đã được lắp đặt thiết bị điều khiển và giám sát theo công nghệ 3G/GPS-GPRS với trung tâm điều khiển Hệ thống CSCC hiện đại. Thời gian tới, hệ thống CSCC trên các trục đường quan trọng của Thủ đô như QL32, Đại lộ Thăng Long, Giải Phóng, Pháp Vân... cũng sẽ được kết nối vào hệ thống vận hành, quản lý thông minh.
Tận dụng tối đa hạ tầng
Bắt nhịp với cuộc cách mạng công nghệ 4.0, Hà Nội đang từng bước phát triển theo định hướng đô thị thông minh. Với việc lắp đặt các cảm biến chuyển động, cảm biến ánh sáng, thiên văn, tự động điều khiển theo nhu cầu, địa điểm sử dụng, theo mùa, thời tiết, theo lưu lượng phương tiện trên đường... Hệ thống CSCC đã tạo nên một điểm nhấn quan trọng trên bản đồ đô thị thông minh của Hà Nội.
Nhiều chuyên gia cho rằng, hệ thống hạ tầng CSCC còn có rất nhiều tác dụng khác cần được khai thác hiệu quả và triệt để. Kỹ sư Nguyễn Thanh Hiếu phân tích, hệ thống đèn đường có 2 lợi thế rất quan trọng là: Phân bố rộng khắp các tuyến đường và khu dân cư, có chiều cao lý tưởng để lắp đặt thêm một số thiết bị kỹ thuật hữu ích khác. “Việc sử dụng chung hạ tầng CSCC cho nhiều mục đích như lắp đặt camera theo dõi giao thông, giám sát an ninh; hay các cảm biến ghi nhận thông tin thời tiết, cảnh báo úng ngập; thậm chí là bộ phát wifi... đều có thể lắp đặt trên các cột đèn” - ông Hiếu nhận định.
Tuy nhiên, một trong những vấn đề cần được quan tâm, giải quyết ngay là hiện toàn TP có gần 2.500 trạm đèn chiếu sáng với hơn 200.000 bóng các loại, chiếu sáng cho hơn 5.000km đường, song mới chỉ 2% trong số này là đèn LED tiết kiệm điện năng, còn lại hầu hết là bóng đèn Solium có mức tiêu thụ điện khá cao.
Hiện, Hapulico cũng đã có thể tự sản xuất bộ đèn LED tích hợp các bộ phận cảm biến, có thể tự động điều khiển độ sáng tối từ 100% xuống còn 70%, 50%, 30% đến tắt hẳn từ trung tâm điều khiển. Muốn tiết kiệm chi phí, nâng cao hiệu quả đầu tư và có thêm nguồn lực tái đầu tư, TP cần quan tâm, đẩy nhanh quá trình thay thế, sử dụng đèn LED trên toàn hệ thống CSCC.